DE 21 GEBODEN VAN MODERN LEIDERSCHAP

De eerste associatie met de titel is zo klaar als een klontje. De tien geboden van Mozes uit de bijbel blijken heden ten dage nog steeds allerlei mensen te inspireren. Programma’s op tv worden gevuld met de tien geboden en ook trainers gebruiken ze als favoriete werkvorm om onderlinge afspraken in teams helder te krijgen.

Toch liggen er bij het spelenderwijs transporteren en uiteraard inhoudelijk transformeren van oeroude concepten enkele gevaren op de loer. Het risico van vergelijken en saaiheid ligt er duimendik bovenop. De eentonigheid schuilt in het grote aantal geboden. Na zo’n tien leest het boek niet meer lekker weg en beginnen de irritaties zelfs lichtelijk de kop op te steken. Het eenentwintigste gebod is een meer dan bekend paradoxaal schot voor open doel: "Gij zult geen geboden gehoorzamen!” Een leeg hoofdstuk is daarmee gauw gevuld.

Imponeergedrag

Zoals de twee schrijvers in het begin van hun boek zelf al aangeven, staat het vol vingerwijzingen, denkrichtingen, korte beschrijvingen en opvattingen. Inhoudelijke verdieping is niet te vinden in het boek, dat voornamelijk is opgebouwd uit citaten van derden en parafrasen van nota bene honderd gelezen boeken. De geraadpleegde en aanbevolen literatuur kan imponerend werken en menigeen ontzag inboezemen. Bij nadere beschouwing is het eigenlijk niet zo moeilijk om uit zo’n groot aantal boeken een nieuw boek samen te stellen. Als uitgangspunt kiezen beide schrijvers wat eigentijdse thema’s en daaromheen worden nieuwe verhalen opgebouwd. Overbekende onderwerpen als visie, vertrouwen, inspireren, een voorbeeld zijn, uw plaats kennen, weerstanden, verbinden en luisteren worden in de twintig hoofdstukken kort aangestipt.

Wat is modern?

Wat de twee schrijvers zelf onder modern verstaan is niet duidelijk of is het soms hedendaags om te coachen, te faciliteren, te vertrouwen en te verbinden?

Of de thema’s zo contemporain zijn, valt eveneens nog te bezien. Robert Greenleaf formuleerde zo’n dertig jaar geleden zijn dienend leiderschapsconcept al. Het principe 'Ken U zelve’ is al zo oud als de Griekse wijsbegeerte. De benedictijnen zijn te raadplegen, als het op 'tijdsbegrip’ of 'tijdsbesef’ aankomt.

Geen klassieker

Het boek is luchtig en gemakkelijk leesbaar geschreven. Als tussendoortje is het voor moderne leiders die veel onderweg zijn ideaal om in vliegtuig of trein te lezen. Verder kan het als opzetje in een cursus of training dienen om een dialoog of discussie op gang te brengen hoe leiders tegen hun eigen en andermans leiderschap aankijken. Hoe beschouwen Harry Starren en Twan van de Kerkhof hun eigen leiderschap? Vinden zij zichzelf modern? Misschien is het een idee om de schrijvers daarover eens aan de tand te voelen.

‘De 21 geboden van modern leiderschap is een moderne klassieker’ zoals letterlijk te lezen valt in een reclameachtige slogan op de achterflap van het boek... Maar het boek is dat niet en het boek wordt het ook niet. Van een compilatie van honderd boeken valt ook niet meer te verwachten.

Harry G. Starren en Twan van de Kerkhof: De 21 geboden van modern leiderschap, Uitgeverij: Business Bibliotheek, Amsterdam/Antwerpen, 2001, ISBN 90-254-9578-8.

drs. Hilde Ham is directeur 'Uniek en Anders’ - bureau voor bedrijfstrainingen -